poniedziałek, 15 stycznia 2024

Kartka z kalendarza Szczakowej

 

1 / 2 Na jasnobeżowym tle tytuł cyklu: „Kartki z kalendarza Szczakowej”. Na górze po prawej grafika z zarysem dworca i torów kolejowych. Obok kartka z kalendarza na styczeń okolona ozdobą z liści. W czerwonym kółku czternasty dzień miesiąca, czyli data opisywanego wydarzenia. Na dole obraz Karola Rolskiego przedstawiający egzekucje szczakowskich kolejarzy. Obraz: zimowe tło, bezlistne drzewa i czerwony budynek dawnej rzeźni. Na pierwszym planie powieszeni kolejarze, batalion SS i tłum mieszkańców Szczakowej, świadków egzekucji. Tekst: obraz autorstwa Karola Rolskiego „Egzekucja 22 rodaków w Szczakowej, 14 stycznia 1942 r.”. Pod obrazem: zdjęcie pomnika ku czci pomordowanych kolejarzy wraz z pamiątkową tablicą. Pomnik znajduje się w miejscu kaźni, w pobliżu rzeki Kozibród. Umieszczono tam aluminiowy krzyż, czaszę na okrągłej stopie i prostokątny murek z tablicą. Po prawej stronie zdjęcie z napisem „W hołdzie powieszonym przez niemieckiego okupanta w dniu 14. 01. 1942 r. Edward Bernisz, Ignacy Chechelski, Franciszek Drabik, Jan Jura, Tadeusz Kasperczyk, Szczepan Kolka, Józef Kowalczyk, Tadeusz Lis, Izrael Mandelbaum, Jan Maślanka, Stefan Merta, Władysław Michalik, Jakub Paluch, Aleksander Radomski, Józef Rogoziński, Augustyn Spytek, Franciszek Szymiec, Andrzej Ślusarczyk, Jacek Ślusarczyk, Jan Ślusarczyk, Józef Warzecha, Michał Worobiec oraz 29. 04. 1944 r. Alojzy Jaromin, Antoni Jaromin, Jan Leś, Józef Majewski, Wiktor Tomera, Franciszek Wabik - społeczeństwo miasta Jaworzna”. Tekst pod zdjęciami pomnika i tablicy: „Pomnik kolejarzy przy ul. Jagiellońskiej niedaleko Koziego Brodu w Szczakowej odsłonięto w 1979 r.”. Po lewej stronie, na tle mapy z napisem Szczakowa, tekst: 14 stycznia 1942 roku katowickie gestapo przeprowadziło w Szczakowej egzekucję 22 osób (w tym 21 kolejarzy). Był to odwet za działania sabotażowe tamtejszej partyzantki, która uderzała w infrastrukturę kolejową, chcąc spowolnić lub wstrzymać transporty wojskowe jadące na front wschodni przez stację w Szczakowej. Nie mogąc znaleźć winnych, okupant zastosował zasadę odpowiedzialności zbiorowej. Ofiarami zostali zatem pracownicy stacji kolejowej w Szczakowej. Przywieziono ich do więzienia gestapo w Mysłowicach, gdzie sąd, pod przewodnictwem szefa katowickiego gestapo Rudolfa Mildnera, skazał ich na śmierć za rzekomą kradzież towarów z wagonów kolejowych. Po ogłoszeniu wyroku, skazanych ponownie przewieziono do Szczakowej. Egzekucję przeprowadziły: 83 batalion policyjny i oddziały SS pod 2 / 2 nadzorem gestapo. Oprócz kolejarzy, na oczach ludności Szczakowej, powieszono również Żyda Izraela Mandelbauma (właściwie syjonistę Aarona Diamanta). 19 kwietnia 1944 r. doszło do kolejnej egzekucji. Powieszono wówczas sześciu kolejarzy. Bibliografia: Historyczne Maczki. Zbrodnia w styczniowy dzień na: https://historycznemaczki.wordpress.com (dostęp: 21.12. 2023), zdjęcia pomnika: Karin Wawrzynek

źródło własne

Opracowanie: Karin Wawrzynek

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz